آموزش گام به گام تنیس
قسمت دوم
تجهیزات تنیس
بدون توجه به سطح مهارتی افراد، تمام بازیکنان تنیس نیازمند ابزار یکسانی برای بازی خود هستند. اگر چه ممکن است این تجهیزات در کیفیت و یا قیمت متفاوت باشند اما به هر حال راکت، زه، توپ، کفش و لباس تنیس از ضروریات فعالیت تنیس به شمار میروند، در ادامه پیشنهاداتی چند در مورد خرید، استفاده و مراقبت از این لوازم آورده شده است.
انواع راکت و زه
وقتی شما قصد خرید یک راکت تنیس را دارید زمانی را صرف اطلاع از نوع و کیفیت راکت کنید. برچسبها، کارتها و آویزهها اطلاعات ارزشمندی را در زمینه سر راکت، سایز، طول، کشش زه، نرمی آن و سایر ویژگیهای مورد نیاز فراهم میکند.ویلسون، پرنس و هدسل 75 درصد از راکتهای تنیس را تشکیل میدهند. تقریبا در حدود 3 چهارم از راکتهای تنیس پرس شده بوده و از آلومینیوم و یا گرافیت سبک ساخته میشوند اما برای افراد مبتدی راکتهایی معمولی تروجود دارند که تنها برای شروع تنیس مفید هستند.بهطور معمول راکتهای محکمتر نیروی بیشتری تولید میکنند، در حالی که کنترل راکتهای سبکتر مشکلتر است. بدون توجه به نرمی راکت کنترل توپ بیشتر منوط به مهارت بازیکن است تا نوع راکت. هیچ اندازه معمولی از نرمی راکت وجود ندارد.امروزه حدود 8 اونس برای سبکترین و 5/12 اونس برای سنگینترین راکت میباشد. مبتدیان بهتر است راکتی را انتخاب کنند که سبک و نسبتا محکم باشد (برای تولید نیرو). در راکتهای سبکتر باید وزن راکت به نحوی توزیع شود که بیشتر آن به سمت سر راکت متمایل باشد. در غیر این صورت ممکن است تولید نیرو برای فرد بسیار دشوار باشد. راکتهای سنگین بسیار عالی هستند اما نیازمند تلاش و مهارت بازیکنان متوسط و حرفهای هستند. بهطور معمول راکتهای محکمتر نیروی بیشتری تولید میکنند، در حالی که کنترل راکتهای سبکتر مشکلتر است. بدون توجه به نرمی راکت کنترل توپ بیشتر منوط به مهارت بازیکن است تا نوع راکت. هیچ اندازه معمولی از نرمی راکت وجود ندارد. هر شرکتی در توضیح نرمی راکت روش خاص خود را دارد که د راین خصوص باید کارتها و یا آویزههای چسبیده به راکتها را بخوانید و یا با یک فروشنده مطلع مشورت کنید. شناخت قسمتهای متفاوت یک راکت میتواند مفید واقع شود. تصویر شماره 1 قمستهای مختلف یک راکت را نشان میدهد.
همزمان با پیشرفت شما در پلههای موفقیت، سبک چرخش شما بهتر میشود. به نظر میرسد بازیکنانی که دارای چرخشهای کوتاهتری هستند با راکتهای سخت موفقترند. افرادی با چرخشهای بلند راکتهای بسیار نرم را ترجیح میدهند. بقیه افراد نیز برای ضرباتی با چرخش متوسط باید به دنبال راکتی باشند که درجه نرمی آن متوسط باشد. اگرچه وزن راکت کاهش مییابد اندازه سر راکت با گذشت زمان افزایش یافته است. همان طوری که قبلا نیز ذکر شده معمولا راکتهایی بیشتر مورد استفاده قرار میگیرند که حدود 90 تا 110 اینچ مربع مساحت داشته باشند.
امروزه اندازه معمول بین 95 تا 115 است و اندازههای بزرگتر از آن بیشتر مورد استفاده افرادی است که برای تفریح تنیس بازی میکنند. در یک رویداد مهم تنیس که اخیرا نیز برگزار شد 13نفر از بین 20 نفر مرد و زن شرکت کننده با راکتهایی بازی کردند که اندازه سر راکت آنها کمی کمتر از 100 اینچ مربع بود.اندازههای طرز گرفتن راکت در طول 5 دهه اخیر تغییر زیادی نداشته است. هر مدل راکت در 5 تا 6 سایز و اندازه بین 8/41 تا 8/45 اینچ به بازار میآید. اندازه های رایج طرز گرفتن بین 2/41 و 8/43 اینچ هستند. به اطلاعات روی بالای دسته راکت که در مورد سایز طرز گرفتن آن است توجه کنید. در اینجا چند روش رایج برای انتخاب راکت مناسب وجود دارند اما هیچکدام از آنها برای توضیح سایز طرز گرفتن شما کاملا عملی نیستند:
1- با راکت دست دهید و یا آن را به طرز گرفتن شرقی بگیرید. همچنان که انگشتان شما دور طرز گرفتن حلقه میزند باید انتهای انگشت شست قادر به لمس مفصل اول انگشت میانی باشد. (شکل 2)
2- فاصله بین سرانگشت حلقه شما و خط طویل میانه کف دست (دومین خط پایینی از پایه انگشتان) را اندازه بگیرید. خط کش را بین هر انگشت حلقه و میانی خود قرار دهید. فاصله به دست آمده نزدیک محیط دایره طرز گرفتن راکتی است که مناسب دست شماست (شکل3)
3- راکت را در دست مسلط خود بگیرید ، در این مورد راکت باید در دست راحت بوده و شکل گرفتن آن متناسب با شکل دست شما باشد.
4- راکت را با طرز گرفتن فورهند شرقی بگیرید. شما باید بتوانید انگشت اشاره دست غیر راکت را در فضای بین انگشت حلقه و شست خود قرار دهید (شکل 4). اگر برای این کار فضای کافی وجود نداشت، طرز گرفتن شما خیلی کوچک است. برعکس اگر فضای بین انگشت حلقه و شست شما بیشتر از معمول است این طرز گرفتن برای شما بزرگ است.
5- با یک راکت الگو یا قرضی بازی کنید. اگر راکت در دست شما پیچ میخورد این طرز گرفتن احتمالا خیلی کوچک است. اگر دست و بازوی شما خیلی سریع خسته شد این راکت برای شما بزرگ است.
سازندگان راکت طول های مختلفی را (تا 29 اینچ) مورد آزمایش قرار دادهاند اما میانگین طول راکتها 27 اینچ است. راکتهای کوتاهی نیز وجود دارند که قابل استفاده کودکان بوده و ایده خوبی برای آموزش بازیکنان جوانتر به شمار میروند.
توپهای تنیس
در طی 40 سال گذشته توپهای تنیس دستخوش تغییرات زیادی نشده است. حتی اگر هم شما یک مبتدی هستید باز از توپهای کم کیفیت استفاده نکنید. سعی کنید در اولین فرصت بهترین توپ قابل خرید را تهیه کنید. مارکها میتوانند گاهی فریبنده باشند اما معمولا ویلسون، پن و دانلوپ 3 کمپانی هستند که توپهای تنیس را با کیفیت بالایی تولید میکنند. مارک تجارتی روی توپ هر چیزی که باشد شما باید به دنبال اطلاعاتی باشید که نشانگر تایید توپ از طرف USTA و یا فدراسیون جهانی تنیس باشد که این اطلاعات معمولا روی بسته پلاستیکی توپها موجود است.
اکثرا توپها به شکل مطمئنی در بستههای پلاستیکی پرس میشوند. اگر توپها پس از باز کردن قوطی درون پوشش پلاستیکی خود شل باشند و یا این پوشش به خوبی توپها را نگهداری نکند بسته را پس دهید و یا بسته جدیدی خریداری کنید. یک جعبه حاوی 3 عدد توپ میتواند 2 تا 3 بازی را برای افراد مبتدی و یا متوسط دوام بیاورد اما پس از آن شروع به از دست دادن فشار و حالت ارتجاعی کرده و یا نمد رویی آن جدا میشود، اگر این اتفاق افتاد آن توپ را فقط برای تمرین به کار ببرید. عمر مفید یک توپ با نگهداری آن در قوطی خود و یا در هوای سرد بالا میرود.
اگر شما در زمینهای سخت بازی میکنید به دنبال توپهایی باشید که ویژه این زمینها باشند. توپهای حرفهای (ویژه مسابقات قهرمانی) در زمینهای سخت بازی میشوند چرا که به سرعت فرسوده نمیشوند. توپهای تنیس ویژه ارتفاعات دارای ساختار ویژهای هستند، از استفاده توپهای حرفهای خود در ارتفاعات خودداری کنید.
کفشها و جوراب بازیکنان تنیس
فروشگاههایی که اجناس خود را با تخفیف ویژه میفروشند کفشهای تنیس ارزانی را عرضه میکنند که شما میتوانید در طول چند جلسه از آن استفاده کنید. اما اگر میخواهید هفتهای 2 یا 3 بار تنیس بازی کنید باید کفش ورزشی ویژه تنیس را بپوشید. اگر شما به دنبال بازی و یا تمرین در زمینی نرم و یا از خاک رس هستید زیرههایی را انتخاب کنید که نرم و انعطافپذیر باشد. حتی بازیکنان جدی هم میتوانند ماهها از یک جفت کفش در زمین نرم استفاده کنند. اگر در زمین سخت بازی میکنید کفش شما نباید دارای زیرههای انعطافپذیر باشد چون به سرعت پاره میشود.
شاید اصلیترین نقش یک کفش تنیس کنترل جانبی آن است (همان دوام داخلی و خارجی کفش مدنظر است). بازیکن تنیس وقت زیادی را صرف حرکت از یک سمت به سمت دیگر میکند درست همان طوری که به جلو و عقب حرکت میکند. انتخاب کفشهایی که کنترل حرکتی کناری شما را تامین میکنند از پیچخوردگی مچ پا به داخل و یا خارج جلوگیری میکنند و احتمالا مانع اسپرین مچ پا خواهد شد. فاکتورهای دیگری که باید در نظر گرفته شود عبارت اند از:وزن (در صورتی که سایر نیازهای شما تامین شود سبکترین کفش ممکن را انتخاب کنید)، راحتی (راه رفتن، دویدن و تغییر جهت در طول زمان تست کفش) و قیمت (مارک تجاری همیشه با میزان کیفیت کفش سازگار نیست)کفشهای تنیس بسیار پراهمیت هستند ولی بازیکنان سختکوش به خوبی میدانند که حضور جوراب مناسب در کنار کفش باعث بهبود اجرا و کاهش آسیبدیدگی است. جوراب ویژه تنیس، دو لایه و کلفت است و دارای یک پد اضافی در ناحیه پنجه و پاشنه میباشد. برخی از جورابها چنان ضخیم و راحت هستند که ممکن است شما مجبور به استفاده از کفشی باشید که 5/1 سایز از پای شما بزرگتر است. برای دور کردن عرق از پای خود و جریان یافتن هوا در پا برای تبخیر سریع عرق در جورابهای تنیس از مواردی مثل کول ماکس، اکریلیک، پولی پروپیلین و پشم استفاده میشود. تذکر: هرگز از جورابهای کتانی برای بازی تنیس استفاده نکنید. جورابهای کتانی نه تنها در جذب رطوبت پا مفید نیست بلکه به سرعت چینخورده، دچار ساییدگی میشود و شکل خود را از دست میدهد.
لباس تنیس
یک نکته خوب این است که شما میتوانید لباسی با کیفیت خوب و قیمت متوسط از فروشگاههای ورزشی، فروشگاههای با تخفیف ویژه و برخی از مراکز لوازم ورزشی حرفهای بیابید. دانشآموزان دبیرستانها و کالج معمولا شلوار کوتاه و تیشرت تایید شده ویژه دبیرستان خود را میپوشند. ممکن است این اصول پا برجا بماند ولی در حقیقت هیچ اجباری بر رسمی بودن لباس نیست. اگر بخواهید در یک تمرین گروهی و یا رقابتی شرکت کنید برای ادامه فعالیت گاهی قوانین خاصی وجود دارد. برخی از موسسات هنوز تاکید به لباس سفید دارند ولی در اغلب موارد از لباس رنگی استفاده میشود. هرگز از مایو شنا استفاده نکنید و سعی کنید تابع جمع باشید. در این مورد میتوان از برخی افراد کاردان سوال کرد. به هر حال لباسهایی که باعث حرکت راحتتر فرد بوده و یا رنگ آنها روشنتر است نسبت به لباسهای خوشظاهر، ارجح هستند.